Sunday, July 7, 2013

(OPride)


(OPride) – The Twin Cities, home to the “largest gathering of Oromo outside of Africa,” according to a report in the Twin Cities Daily Planet, hosted a plethora of summer events this week.
The 2013 North American Oromo Festival officially kicked off with a proclamation by Twin Cities’ mayors, Chris Coleman and R.T. Rybak, who established June 29 to July 6, 2013 as “Oromo Week.” Oromos from far and near are gathered in Minnesota, Little Oromia as they call it, for a soccer tournament, musical performances, Miss Oromo Beauty Pageant, and conferences.

OROMTICHA MOOTII SIRBAA






Sabboonaa Oromoo 
Alii Mahammad Muussaa
Kabajamaa namaa 
abbaa hujii boonsaa
Mee tamuma himeetin 
yaabo mee tam dhiisaa?
Barreeffamteen-dhumtu 
seenaa fi faaruunsaa
Xiqqon irraa himaa 
yaa dhiiroo dubbisaa.

"Namuu afaan isaan 
wallisutti jiraa
Sa duuba ani hoo 
namaa gadin jiraa?
Kiyya maal taheetin 
guddisa kan jaraa
koo malee hin wallisu 
du'eetuman dabraa"
Jechuun lafaa ka'e 
jalqabuma duraa.

"A.B jannee kaanaa
kanumaan jalqabnaa
Afaanuma keenyan
katabnee dubbifnaa"
Jecha gaafasii san 
akkamitti daganna.

Gaafattii duraanii 
gaafa jalqabaasan
Gaafa afaan keenyaan 
dubbachuu nu dhoorkan
Yeroo dubbataniis 
yakkatti laalaman
Garuu Alii Birraan 
gaafa san onnatan
Afaan Oromootiin 
walleedhaan dhawwaaqan.
Sodaa takka malee 
sabasaaf if kannan. 

Dukkana liqixii 
birraan nuuf ibsitee
Haguuggii afaanii 
alagaan uffifte
"Raadiyoona cabsa" 
jechuun kan moggaafte
Cimina kankeetiin 
ifatti garsiifte
Jara nu tuffate 
afaan qabachiifte.
Kan sodaatee tures 
onnee itti goote.

Inni durumarraa 
tokkummaadhaaf fiigaa
"Waa malli nu dhibee 
janne bitaa mirgaa
Karaa sirrii dhiifnee 
maaliif deemna moggaa"
Kan gaafas nuuf dhaame 
arrallee nuuf ragaa.

Hacuuccaa diinaatiin 
gaafa dhabne mirga
Yeroo Ahmad Taqii 
dhangalaasan dhiiga,
"Yaa Hundee bareedaa 
yaa fiinxee miidhagaa
Azalaa jannataa 
meeyra bishaan lagaa"
Sirba keessatti ibse 
gochaaf roorroo alagaa
Ammallee jiraadhu 
dhalachuun kee bagaa!

Walleen walaleeyseet 
dhaamsas dabarsataa
"Barnootaa barnootaa 
ammas barnootaa...
Kana tahuu qaba 
kaayyoon Oromootaa"
Akkas jechuudhaani 
sabasaa gorfataa
Ali Birraa keenya 
wahi nutti goomtaa!

Shantammeessoo kee 
kan itti eegalte
Namuu bakka jiruu 
wal afeerratee
Iddoo jiran hundaa 
biyyas dabalatee
Kabajaa kan keetiif 
bakkatti mul'atee
Lafarratti hin hafne 
hundaan dabaalamtee
An akka kiyyatti 
kunuu si-xiqqaate.

Oromticha mootii sirbaa 
siitu faaruu qabaa
Maqaa keetiin boonnee 
siit nuuf tahe abbaa
Gahee kan kee baatee 
oomishte jajjabaa
Sagalee taanteetiif
diina meeqaat gaabbaa
Tokko siin hin gitu
gaabbeetuma dhabaa.

Gochaan kee nu boonsee
tanaaf si faarfannaa
Nuti sabni kan kee
maqaa keen dhaaddannaa
Daawwitii nuuf taatee
hedduu si jaalannaa
Umrii dheertuu
Waaqa siif kadhanna.
Umrii dheertuu
Rabbi siif kadhanna.

Dr. Ali Birraa
ilma Mahammad Muussaa
Umriin tee haa taatu
umrii Harraageessaa!
Ammaallee jiraadhu
lammii gammachiiftee
Adawwiin tee shishim
cilee bishaan buute!
Adawwiin tee shishim 
cilee bishaan buute!

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Najiib Zannuun/Marsimoonaa

MIRRIIYSUU


NAMNI BARREESSE:-

DR/MOHAMMED RASHAAD ABDULLEE 

Akkaan yoo mirriysan malee
yookkaan geyraran malee 
afaan guddaa dhabanii 
walle'ee weedduu malee
yookkaan taphatan melee 
afaan bal'aan horanii 
****************************
xilaatan lolan malee 
yoo-ffirraa khaasan malee
Jiruu gaariin halanii
mataa ol qabattu malee
waan keetii loltu malee
du'aadha siin je'anii
***************************
Addunyaa horan malee
yoo waa baratan malee
mi'aa jiru'uun arganii
*************************
ayli'iin deeman malee
namoo qabaatan malee
cinqii jalaan bayanii 
**************************
yoo walii nayan malee
walii laalatan malee 
namoo waliin tayanii 
*****************************
hiriyaa jabeessan malee
jaalalloo furan malee
tumsa waan argatanii
cinqiin yoo dhufte malee
 yoo kha'ee si fur malee
jaala ifiin baranii
**************************
dhuga'aan deeman malee
Yoo garaa tolan malee
dharaan waliin galanii
***************************
waliin yoo galan malee
waliin yoo yaa'an, malee
Haala waliin baranii
**************************
Saba fii guddisan malee
biyya fii jaalatan,malee
dhiira waan je'amanii
**************************
bakkayyuu ka'an malee
waliin hojjatan malee
baraa alaan galanii
**************************
jayna yoo dursan malee
luyna beysisan malee
waan deemaniif dhabanii 
*****************************
qarri yoo dubate malee
gowwaan yoo use malee
heera jalaan bayanii
***************************
obsa yoo qabaatan malee
waan ifii kennan malee
namaan deemu'uun tolanii
********************************
qalbii yoo tolan malee
waaqa yoo sodaatan malee
kharaa   gaariin  galanii
*****************************
yoo dubbii baran malee
heera eeggatan malee
nama jalaan bayanii
**************************
afaan yoo tolan malee
harka bal'atan malee
bakka dhiiran gayanii
***************************
guddaa yoo khabajan malee 
xiqqa'aa nayan malee
haala gaarii dhabanii
****************************
humna yoo qabaatan malee
sanuu yoo dalagan malee
miidhaa jalaan bayanii
*****************************
waan namaa tolu malee
kan sa'aa tolu malee
waan  biraan dalaganii 
*****************************
jallataa mukaatif malee
qottoo yootti khaayan malee
muka muru'uun tolanii
*******************************
suuta yoo deeman malee
yoo firraa eegan malee
bar akkaan diramanii
*****************************
yoo waliif tumsan malee
waliif yoo du'an malee
hamtuu jalaan bayanii 
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Walaloo Gootootaa


Gaafa manaa bahu jalqabuma duraa
Haadhaa fi abbaa obboleeyyan mara
Ollaa fi ganda ahliidhaa fi fira
Osoo hin jaalatin sosssobachaa garaa
Dirqamuma ta’eef ka’ee bu’e karaa.
 
Amna jalqabuuf galaa sinqeeffatee
Manguddoof jaarsooliin eebba eebbifatee
Ijoollee biyyaa fi-qabuun hammatee
“Abshiir jajjabaadhaan” dhaamsa dabarsatee
Osoo ijji boochuu imimmaan haqatee
Takka tarkaanfatuun if duuba mil’atee
Harka hafarsuun nagaya dhaammate.
 
Ifumaan dubbachuun if keessat-guungumee
Kaayyoo manaa baheef ifiin ifitti himee
Galmaan akka gahu fuuldurat-tilmaamee
Firii argamsiisuuf amna dheeraa deeme.
 
Akka bakkaan gahu abdiin jala muree
Laggeenii fi gaarreen tulluudhaa fi raaree
Hunda qaxxaamuruun hallayyaa fi qarree
Qorraa-aduun janne ganamaa fi waaree
Dukkana cillimiin obsuun dhagaaf qoree
Bineeyyii hahhamoo miliqee irraa goree
Rakkoo beelaaf dheebuu ciniinnachaa sabree
Irra hin kaayyanne yoo lubbulleen dabre;
Kaayyoo kaayyeeffateet arguu saba furee.
 
Bu’aa ba’ii meeqaan oliif gad meeratee
Mukkeen adda addaa kan arge sooratee
Yoo dhabellee dhiisee obsuun ciniinnatee
Bineensa bosonaa hiriyaa godhatee
Qorra hamadayaan baala haguuggatee
Abdii osoo hin kutin daranuu onnatee
Qananii jireenyaa achuma godhate.
 
Qabeenya horatee jiraachuu hin dadhabne,
Bultii ijaarratee ilmaan horuu hin yaanne,
Sodaa diinaatiif mataa gad hin qabne,
Rakkoo itti galteef harka hin kannine,
Bu’aa ifii laalee lammii isaa hin ganne,
Roorroo adawwiitiif sabarraa hin baqanne
Lubbuu isaa takkittii isaaniif if kanne.
 
Inni suni goota goota Oromootii
Kan saba dammeeysee qabsaawe dhugatti
Kan lubbuu isaa dhabe daandii haqaarratti
Wareegamni isaanii wareega seenaatii;
Kanumaaf yaadanna baraa fi baratti.
 
 
Sirna gita bittaa fonqolchuuf muratee
Bilisummaa arguuf hawwiidhaan tashatee
Galii osoo hin argin kan lubbuunsaa baate
Dhugaaf manaa bahuun dhugarratti kutee
Arra Oromoonnis isaanumaan boontee
Kanumaaf bara-baraan wal gahuun yaadatte.
 
Daandii haqaa saaquun nutti garsiisanii
Addaan hin baanuun gurmuun tokkoomanii
Waliin wal qabachuun walumaan dhumanii
Dhaloota  ammaatiif fakkeenya tahani.
 
Tasa hin hifanne hin sodaanne diina
Tirachaati ture qabsoo teenya tanaa
Gootoota qaqqaalii kanneen nuuf gaachanaa
Wabii bilisummaati isaanumaan boonnaa
Dagatamuun-tahan barayyuu yaadanna.
Dagatamuun-tahan barayyuu yaadanna.
````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````
Najiib Zannuun
 (Marsimoonaa)

Saturday, May 25, 2013

Dr.Sheik Mohammed-Rashaad Abdullee



Silaa addunyaan mana keenyaa mitii
Manni dhugaa kan du'a boodaati
Duuti waa hin haftu hundumatti dhufti
Arra kunoo dhabne aalimticha muftii

Namni gaariin du'u hundaatu rifataa
Garuu badaan du'u mee eenyuut mil'ata
Sheek Muhammad-rashaad utubaa ummataa
Waan hedduu nuuf godhee jazaansaa jannata.

sheeka keenya guddaa Kan uumamaan hayyuu 
Waa’ee saba keenyaaf kan dhimmamu guyyuu 
Seenaa isaa himee fixuu hin dandayuu 
Xiqquman dubbadhaa namuu haa dhagayuu 

Kan inni dhalate,kudha sagal soddomii afuritti 
Abbaan isaa Kabiir Abdullee, ilma Mummayyaati 
Haati isaa Faxumaa, intala shurraati 
Bakki dhalootaa Oromiyaa, Carcar keessatti 
Laga Arbaati magaalaa muummittii 

Barnoota jalqabaa abbarraa baratee 
Daran cimsachuudhaaf hayyama gaafatee 
Beeytoota barbaada achi tarkaanfate 
Hayyoota jajjaboo heddurraas barate 
Sheik Bakrii Saphaloo isas dabalatee 
Beekkumsa jajjabaa achirraa horate. 

Barnoota biyyatti erga bakkaan gahee 
Daran cimsatuudhaaf biyya alaa bahee, 
Hayyama gaafate abbaa bira gahee 
Innis ni eebbise addaan bahuuf nahee
Gaafa san jalqaba biyyarraa kan bahe. 

Yaman tarkaanfatuun Su’udii dhaqee
 Lubnaaniif Masrittis garasumaan maqee 
Yunivarsiitii jalqabaa barachuuf qunnamee 
Al-Azhaar keessattis akkaan jaalatamee 
PHD isaa qorannoo afaaniin  UK badhaafame. 

 Gaafa afaan keenya dukkanatti qaban, 
Yeroo dubbatanii yakkatti laalaman, 
Biyya Somaalerraa raadiyoon dhawwaaqan.
Qubee Afaan oromoon kitaabas maxxansan 
Yoomuu hin dagannu waan isaan nuuf godhan. 
Rabbiin haa kafalu jazaasaa jannataan

Waggaa meeqa guutuu itti ifaajanii 
Afaan Oromootti qur’aana hiikanii 
Sagalee qulqulluun gurra nu buusani. 
Kana qofaa miti gumaachi isaanii 
Kitaaba adda addaas hedduu maxxansanii 
Himamee waan dhumu galanni isaanii
Barayyuu yaadanna waan isaan dhiisanii
Haa qananiisu Gooytaan  jannataanii

Sheek Muhaammad Rashaad kabiir Abdullaahii 
Akkaani jaalanna dhugaan onnerraahii 
Jannata kee naqi yaa Rabbi yaa ilaahii!
Jannata kee naqi yaa Rabbi yaa ilaahii!

..........................................................................
                                     Najiib Zannuun

Thursday, March 28, 2013

AFRAN QALLOO




Sabboontoota Oborraa,Baabbilee-Dagaa fi Alaa
Ramaddiin isaanii Afran Qalloo jalaa
Mee xiqqon dubbadhaa hundi keessan laalaa.

Aartii Oromoodhaaf tan bu’ura taate
Waggaa shantam dura gaafas tan hundooyte
Artistoota jabaa akkaan nuuf oomishte
Shabboo fi Birra; Qophes dabalatee
Abubakariif Shantam si keessaan dhalatee
Arra isaanumaan Oromoon dhaaddate.

Gootummaa isaanii garsiisuun ifatti
Miidhaa sabaatiif laalatuun sirritti
Diinatti duulan sodaadhaan maletti
Meeqaantam dammeeysuun hiriirsan qabsotti
Dhugaan Afran Qalloo madda hayyootaati.

Duree qabsoo ilmaan Oromootaa
Hundee fi burqaa gootootaa
Madda beeytootaa fi sabboontootaa
Kanaaf Oromoonni isiniin dhaaddata.

Murna beekaa guddaa kan Bakrii Saphaloo
Wirtuu dammaqinaa ilmaan Afran Qalloo

Seenaadhaan qulqulluu hin qaban hammeenya
Itti wareegaman qabsoo saba keenyaa
Isaaniin boonnee nuuf tahan fakkeenya.

Kanneen diinaan lolan didanii cunqursaa
Kan diinatti bane jalqaba dhukaasa
Elamoo Qilxuu kan boonse sabasaa
Jaarraa Abbaa Gadaas maddi isaan keessaa
Seenaatu dubbatee waa hin taatu dhooysaa
Dhugaan Afran Qalloo qabsoof gadaameessa.

Warreen du’aan galan addunyaa tanarraa
Kanneen addaan saaquun nutti agarsiisan karaa
Waan isaan gad dhaaban amma itti jirraa
Kan du’an raahmata, kan jirtan nuuf waaraa.

Kan gaarii dalage gaariidhaan faarfama
Kan hamtuu hoojjates hamtuu isaat himama
Kaayyoon Afran Qalloo jalqaba ganama
Tokkummaan dammeeysuun Oromoo hundumaa
Hiddaan buqqaasanii sirna gabrummaa
Harkatti galfachuudha qabsoon bilisummaa
Kanumaafin faarse,faarsuutu dirqama.

Isaan faarsuun kiyya gosa qooduu mitii
Dhuguman dubbadhee kan arge ifatti
Oromoon Afran Qalloo madda hayyootaati!!
…………………………………………………….
Najiib Zannuun

Sunday, March 3, 2013

JAARRAA ABBAA GADAA

Abdulkariim Ibraahim- Jaarraa Abbaa Gadaa
Duuti inni du’e nuttis tahu gadda
Kan inni habaqaale Oromoota hundaa
Hoggayyuu yaadannaa way sammuu nu badaa. 
Tokkicha Oromoo goota kumaatamaa
Inni kaayyoon isaa arguu bilisummaa
Silaa duuti hin ooltuu namuu itti deemaa
Arra du’anillee hogguut yaadatama.

Gabrummaa cunqursaa didee diinaan lolee
Qabsoo jalqabaa gaafa isiin qoollee
Isaatu gad dhaabe qawween diinatti lolee
Garuu du’a  Rabbiin  addunyarraa gale.

Miidhaa  saba isaaf garaansaa rora’ee
Qabsotti jalqaba  kophaa lafaa ka’ee
Adawwii haleeluuf karaa dheeraa bu’ee
Qabsoo itti jirru isaat asiin ga’e.

Guddina keenyaaf akkaan carraaqanii
Ifa nu baasuudhaaf heddus miidhamanii
Tattaafateen hafne bakkaanis gahanii
Bu’aa meeqaantam arra nuuf dhiisanii
Xurree isaan baasan irra kan deemanii;
Rabbummaan jannataan haa qananiisuunii!

Jaarraa Abbaa Gadaa leenca haati deesse
Goota gootarraa kan saba isaa boonse
Meeqatam dammeeysuun if jala hiriirsee
Qabsoo jalqabaa isumaat daaddisee
Diinatti lolee dura kan lolchiise
Adawwii sabasaa meeqa girgireeyse.

Goota sodaa hin qabne kan sabaaf if kanne
Cunqursaa diinaatiif isa gad hin janne,
Hanga lubbuun jiruu isa hin hifanne,
Silaa du’uu hin qabu goonni hin mo’amne
Garuu humaa miti du’a Rabbiin dhabnee.

Isaat du’e malee ni jira seenaan isaa
Waan inni nuuf dhaaman hin bahu sammuu keessaa
Yaa Rabbi yaa Allah hunda ni dandeessaa
Nuuf naqi yaa goytaa jannata kee keessaa
Haalaan jajjabeessi warraa fi maatiisaa
Nutis nuuf kanni mee waan nu sabbarsiisaa.
——————————————–
Najiib Zannuun
marsimoonaa@hotmail.com